Öğretmenimin Kaleminden Atasözleri ve Deyimler
Atasözleri ve Deyimlerin Açıklanmasına Katkı Sunmak Üzere Öğretmenlerimize Davet
"Öğretmenin Kalemiyle Atasözü Hayat Bulur!"
(PDF)
Amaç ve Kapsam
Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülen "Öğrencilerin Söz Varlığının Tespiti Geliştirilmesi ve İzlenmesi Projesi"[1] kapsamında, sözlü kültürün önemli örnekleri arasında yer alan beş bin atasözü ve deyim; Sözlü Kültür Ürünü Türü, Somutluk–Soyutluk Düzeyi, (Varsa) Olumsuz İçerik Kategorisi, İlk Kez Öğretilebileceği/Kullanılabileceği Sınıf Düzeyi, Erdem-Değer-Eylem Çerçevesi, Konu Alanı, CEFR (Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni) Tematik Alanı, Ders Kitabında Kullanılabilirlik Düzeyi ve İlgili Alan ölçütlerine göre sınıflandırılmıştır.
Bu sınıflandırma, atasözleri ve deyimlerin öğretim, dil yapısı ve anlam yönünden bir bütün olarak ele alınmasına katkı sağlamaktadır. "Öğretmenimin Kaleminden Atasözleri ve Deyimler" çağrısı ile öğretmenlerimizin kaleminden atasözleri ve deyimlerin öğrencilere yönelik açıklamalarının yazılması hedeflenmektedir. Çalışma, öğretmenlerimizin katkısıyla öğrencilerin millî kültürel mirası daha derinlemesine anlamalarını ve atasözlerinden eğitim amacıyla faydalanmalarını amaçlamaktadır.
Bu bir yarışma değildir; koşulları sağlayan her metin değerlidir. Çünkü öğretmenlerimizin kaleme aldığı her satır, kültürümüzün bir sözünü yeniden hayata katar.
Katılım Şartları
1) Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî eğitim kurumları ile özel öğretim kurumlarında görev yapan tüm öğretmenler katılabilir.
2) Her öğretmen en fazla 5 (beş) atasözü veya deyim için açıklama metni gönderebilir.
3) Gönderilen metinlerin bütünü veya bir kısmı daha önce herhangi bir yarışmaya sunulmamış ve herhangi bir yerde yayımlanmamış olmalıdır.
Yazım Kuralları
1) Katılımcılar, proje kapsamında belirlenen atasözü ve deyimlerden istediklerini seçerek açıklamalarını yazabilirler.
2) Hazırlanacak çalışmaların metin türü, katılımcıların tercihine bırakılmıştır.
3) Gönderilen metinler, başvuruda belirtilen hedef kitlenin düzeyine uygun biçimde yazılmalıdır.
Hedef Kitle | Okul Öncesi |
|
| İlkokul | ( ) 1.Sınıf ( ) 2. Sınıf ( ) 3. Sınıf ( ) 4. Sınıf |
| Ortaokul | ( ) 5. Sınıf ( ) 6. Sınıf ( ) 7. Sınıf ( ) 8. Sınıf |
| Lise | ( ) 9. Sınıf ( ) 10. Sınıf ( ) 11. Sınıf ( ) 12. Sınıf |
| Üniversite |
|
| Öğretmenler |
|
| Veliler |
|
| Genel |
|
4) Metinler; Türkçenin dil, anlatım, yazım ve noktalama kurallarına uygun olmalıdır.
5) Açıklama, 500-700 kelime aralığında olmalıdır.
6) Metin, Times New Roman yazı tipi, 12 yazı boyutu ve 1,5 satır aralığı ile yazılmalıdır.
7) Çalışmalar özgün olmalıdır.
8) Açıklamaların oluşturulmasında yapay zekâ uygulamaları kullanılmamalıdır. Metinler, yapay zekâ tespit araçlarıyla taranarak kontrol edilecektir. Bu araçların kullanıldığı metinler işleme alınmayacaktır.
9) Açıklamalarda şu unsurlar bulunmalıdır:
Atasözünün anlamı ve tarihî/kültürel bağlamı,
Öğrenci yaş düzeyine uygun açıklama,
İlgili değer ve erdemlerle bağlantı[2],
Günlük hayatla bağlantı,
Kaynakça.
10) Metinler; tarihimizi, kültürümüzü, millî ve manevi değerlerimizi tanıtan, geçmiş ile bugün arasında bağ kurarak geleceğe yön veren, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Erdem-Değer-Eylem Çerçevesi[3] doğrultusunda yetkin ve erdemli öğrencilerin yetişmesine katkı sağlayacak nitelikte olmalıdır.
11) Metinlerde kültürlerarası duyarlılığa özen gösterilmeli; din, dil gibi ayrımcılık ile ilgili önyargı oluşturacak ifadelere yer verilmemelidir.
12) Varsa atıf ve alıntı yapılan kaynaklar İSNAD Atıf Sistemi'ne[4] uygun şekilde belirtilmelidir.
Değerlendirme Ölçütleri
Hazırlanan çalışmalar şu ölçütlere göre değerlendirilecektir:
1) Türkçe yazım ve noktalama kurallarına uygunluk,
2) Özgünlük, dil ve anlatım gücü,
3) Hedef kitlenin özelliklerine uygun bir anlatım kullanılması,
4) Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'nin Erdem-Değer-Eylem Çerçevesi ile bağlantı,
5) Atasözünün anlamının günlük yaşamla ilişkilendirilmesi.
Yayımlanma
1) Uygun bulunan çalışmalar, metni yazan öğretmenin bilgileri belirtilerek MEB Atasözü ve Deyimler Veritabanı'nda yayımlanacaktır.
2) Koşulları sağlayan metinler, basılı ve/veya elektronik olarak yayımlanabilecektir.
Telif Hakkı
1) Başvuru yaparak metin gönderenler, eserlerinin fikrî ve sınai haklarını Millî Eğitim Bakanlığına devrederek, basılı ve elektronik ortamda yayımlanmasına muvafakat etmiş sayılırlar.
2) Yayımlanmaya değer bulunan metinlerin tüm telif ve kullanım hakları, Millî Eğitim Bakanlığına ait olacaktır.
3) Uygun bulunan metinler, yazarları tarafından başka bir yerde yayımlanamaz.
4) Basılı veya elektronik olarak yayımlanacak metinlerde, editör ve dil uzmanlarınca kontrol edilerek gerekli görülen noktalarda düzeltmeler yapılabilecektir.
Duyuru Metni
Duyuru metnini buradan buradan (PDF) indirilebilir.
Başvuru
Sisteme giriş https://veri.meb.gov.tr/ → Atasözü/deyim seçimi → Çıkış → Metnin yazılması → Sisteme yeniden giriş → Metnin yüklenmesi
Başvuru Takvimi
Duyuru Tarihi: 13/11/2025
Metin Gönderimi Başlangıç Tarihi: 21/11/2025 | Başvuru: https://veri.meb.gov.tr/
Metin Gönderimi Son Tarihi: 31/01/2026
Sonuçların Açıklanması: 30/04/2026
İletişim
Bilgi: https://sozvarligi.meb.gov.tr | Dr. Fatma Somuncuoğlu - ttkb.sozvarligi@meb.gov.tr
[1] Öğrencilerin Söz Varlığının Tespiti Geliştirilmesi ve İzlenmesi Projesi: https://sozvarligi.meb.gov.tr/
[2] Erdem-Değer-Eylem Çerçevesi: https://tymm.meb.gov.tr/beceriler/erdem-deger-eylem-cercevesi
[3] Erdem-Değer-Eylem Çerçevesi: https://tymm.meb.gov.tr/beceriler/erdem-deger-eylem-cercevesi
[4] İSNAD Atıf Sistemi: https://www.isnadsistemi.org/guide/isnad2/isnad-dipnotlu/